ZAINAB

Zainab (Moge Allah tevreden over haar zijn) en de islamitische wetgeving

Geschreven door: Imaan hassane

Zainab, de dochter van Djahsj, was een nicht van Mohammed. Haar moeder Oemaima was namelijk een dochter van Abdoel-Mottalib, Mohammed's grootvader en de leider van de Qoraisj. Ze behoorden tot de meest vooraanstaande families van de Qoraisj. De Arabieren waren erg trots op hun afkomst en zorgden ervoor dat hun dochters met mannen van dezelfde sociale status trouwden. Een huwelijk van een vrouw uit een vooraanstaande familie met een onbekende was zeldzaam, maar een huwelijk van zo'n vrouw met een voormalige slaaf, een wezen dat verhandeld was, was een schokkende, ongelooflijke gebeurtenis. De islam schrijft echter voor dat het niet gaat om wie iemands voorouders zijn, maar om hoe hij of zij zich opstelt tegenover Allah.

"......Voorwaar, de meest edele van jullie is bij Allah degene die het meest (Allah) vreest,....." (49:13)

Mohammed had er moeite mee dit duidelijk te maken aan de Arabieren, die generatie na generatie hun genealogie bestudeerden en lofdichten maakten op hun voorouders en hun illustere daden. De enige manier waarop hij het tot hen door kon laten dringen was met daden, niet met woorden.
Zainab was zijn nichtje, en was onder zijn hoede opgegroeid. Hij had haar volwassen zien worden en dacht dat zij en Zaid, de jongen die Chadiedja hem had geschonken als slaaf en die hij de vrijheid had gegeven en als zoon had opgevoed, een mooi paar zouden vormen en duidelijk zouden kunnen maken dat het er niet toe deed wie iemands voorouders waren, maar wie hij was in Allah's ogen. Toen hij haar vroeg met zijn beschermeling te trouwen, reageerden Zainab en haar familie geschokt, en in eerste instantie weigerden zowel zij als haar broer. Daarop werden de volgende heilige verzen geopenbaard:

"En het past een gelovige man en een gelovige vrouw niet, wanneer Allah en Zijn Boodschapper een zaak hebben besloten, om een andere keuze te maken in hun zaak. En wie Allah en Zijn Boodschapper niet gehoorzaamt: waarlijk, hij verkeert in duidelijke dwaling." (33:36)

Toen Zainab en haar broer, die goede moslims waren, zich realiseerden dat het bevel van Allah was, onderworpen ze zich eraan. In overeenstemming met de gebruiken van de Arabieren gaf Mohammed Zaid een mooie bruidschat voor Zainab.
Het was geen gelukkig huwelijk. Een klassenverschil kan een onoverkomelijke hindernis zijn, zeker in een maatschappij die op verschillende klassen gebaseerd is. Zaid moest zich meermalen bij Mohammed over Zainab beklagen en Mohammed, die probeerde te bewijzen dat zo'n huwelijk kans van slagen had, droeg Zaid op geduld te hebben en zei: "Vrees Allah en laat je vrouw niet gaan." Tenslotte kon Zaid het niet langer verdragen, en scheidde van zijn vrouw.
Een ander gebruik van de Arabieren was slaven aan te kopen, hen vrij te laten en hen vervolgens als hun eigen zoons hun naam en bezit laten erven. Ze neigden naar extremen; of ze behandelden hun slaven en beschermelingen als minderwaardige wezens zonder status, of ze adopteerden hen en schonken hun de rechten en privileges die normaal gesproken voorbehouden waren aan hun eigen zoons. Terwijl de islam voorschrijft hen niet als minderwaardige wezens te behandelen, bepaalt de islam ook dat zulke rechten toebehoren aan een natuurlijke zoon, en dat die daarvan niet beroofd mag worden ten gunste van een buitenstaander. Ook mag je van de islam een geadopteerd kind niet jouw naam geven zodat het bekend blijft van wie dit kind oorspronkelijk afstamt.

Vóór de komst van de islam had Mohammed zelf Zaid als zijn zoon aangenomen. Het was een oud Arabisch gebruik, dat toen de islam met bovengeschreven voorschriften kwam, nog altijd in ere gehouden werd. De Arabieren hadden een voorbeeld nodig zoals het huwelijk van Zainab en Zaid, om er voorgoed een einde aan te maken. Een aangenomen zoon was in Allah's ogen niet hetzelfde als een eigen zoon, en hij mocht niet dezelfde rechten krijgen als natuurlijke zoons en dochters.
Volgens de Arabieren was het verboden met de vrouw of ex-vrouw van een aangenomen zoon te trouwen, net als dat het geval was met de vrouw van een natuurlijke zoon. Nadat Zaid van Zainab gescheiden was, kreeg Mohammed echter het bevel van Allah haar ten huwelijk te vragen. Mohammed had Zaid beschouwd als een zoon en Zainab, het meisje dat onder zijn hoede was opgegroeid, als een dochter. Het schijnt dat hij niet graag gehoor gaf aan dit bevel. Het was nooit eerder in de Arabische geschiedenis voorgekomen, en het zou een einde maken aan het idee dat geadopteerde zoons gelijkwaardig waren aan natuurlijke zoons, zoals het huwelijk van Zaid en Zainab een einde had gemaakt aan het idee van de Arabieren over sociale klassen. Dit was precies de reden waarom Mohammed bevolen werd om met haar te trouwen. Hij had al zeven vrouwen, waaronder een paar met veel kinderen en een paar oude vrouwen. Hij gehoorzaamde, zoals altijd, ondanks het feit dat het een zware belasting was, en hij bang was dat de mensen het niet zouden begrijpen.

De Qor`aan zegt:
"En (gedenk) toen jij (O Moehammad) zei tot diegene die door Allah begenadigd was en aan wie jij genade had gegeven: "Hou jouw echtgenote bij jou, en vrees Allah, en toen jij in je hart verborgen hield wat Allah openbaar wilde maken, en jij de mensen vreesde, terwijl Allah er meer recht op had dat je Hem vreesde. Toen Zaid geen behoefte meer aan haar had, toen hebben Wij jou met haar gehuwd, zodat er voor de gelovigen geen belemmering zou bestaan met de betrekking tot de (voormalige) vrouwen van hun aangenomen kinderen, wanneer zij geen behoeften meer aan hen hebben. En het bevel van Allah wordt uitgevoerd." (33:37)

Het huwelijk van Mohammed en Zainab maakte een einde aan het adopteren van beschermelingen en hun recht om te erven, ten nadele van de rechtmatige erfgenamen.

Zie ook het artikel over adaoptie in de Islam